Origanum vulgare subs. vulgare

Planta perenne aromática, con talos de ata 90 cm, erectos ou decumbentes, de sección cuadrangular e pelosos e ramificación oposta. As follas, de 10-40 x 4-25 mm, son ovadas, enteiras ou lixeiramente crenado-aserradas, glabras ou peloso glandulosas, pecioladas, máis verdes na cara que no envés.

As flores reúnense en verticilastros agregados en panículas de ata 30 cm. nos extremos dos talos, protexidos por brácteas diferentes ás follas, lampiñas de 4-5 mm, tan longas como o dobre de longo do cálice, ovadas, non apiculadas, pelosas ou glabras, eglandulares, herbáceas, de cor violáceo-púrpura ou verdosa.

As flores teñen o cálice amarelado, con glándulas brillantes, tubular, provisto de 5 dentes terminais e 10 nervios; a corola, de cor branca ou rosada, de 4 a 7 mm de lonxitude, ten dous labelos, dos cales o inferior é o máis grande e está dividido en 3 lóbulos, o central maior; o superior emarxinado. 

O androceo está formado por 4 estames, os 2 máis internos máis curtos e coas anteras converxentes, rosas; o gineceo está formado por un ovario dividido en 4 partes das que sae un estilo longo e filiforme que acaba nun estigma bífido.

O froito está formado por 4 partes aovadas. 

Florece de xullo a outubro en pasteiros, matogueiras, pedregais e en zonas secas e asolladas, xeralmente en calcarias, onde se localiza preto de onde se acumulan substancias nitroxenadas. 

Lugar de observación: Beira do encoro de Portodemouros. Vila de Cruces.